Fuko akımı nedir?
Fuko akımı değişken bir manyetik alan uygulanan iletkenin içinde oluşan elektrik akımıdır.
Aynı zamanda eddy akımı olarak da bilinir. Pratikte önemli olduğu iki nokta transformatörler ve fuko test cihazlarıdır.
Transformatörlerde bu akımlar çoğu zaman iletken olan manyetik çekirdek içerisinde akarak kayba neden olurlar. bunu engellemek için transformatör çekirdekleri ince plakalar halinde üretilir ve aralarına yalıtkan bir film konur.
Fuko test cihazları ise bu akımlardaki deformasyonları tespit ederek iletkendeki çatlak veya bozuklukları bulmaya yarar ve hassas olması gereken yüzeylerde kullanılır.
Transformatörlerde fuko
Bir nüve üzerine sarılmış bir bobinden değişken akım geçirildiğinde nüve üzerinde gerilim indüklenir. Bu gerilim nüvede kapalı çevrimler halinde çok sayıda akım yollarının oluşmasına neden olur. Bu olay yalnızca nüve yüzeyinde değil içinde de meydana gelir. Kapalı minik halkalar şeklinde oluşan bu akımlara fuko akımları (veya eddy –edi diye okunur- akımları) denir. Her bir kapalı akım yolundaki akım şiddeti doğrudan indüklenen gerilim ile orantılıdır. Akım şiddeti bu akım yolunun elektriksel direnci ile ters orantılıdır.
Fuko akımları nüvelerde aşırı ısınmaya neden olur. Isınma ise enerjinin kaybı anlamına gelir. Fuko akımlarını önleyebilmek için transformatörlerde nüve için ince saclar kullanılır, bu saclar birbirlerinden yalıtılır ve özdirenci yüksek iletkenler kullanılır. Alternatif gerilimin frekansı yükseldikçe fuko akım şiddeti de artar. Doğru akım devrelerinde frekans bileşeni olmadığı için fuko akımlarından söz edilemez.
İndüksiyon
Ark ocaklarında fuko
Ark ocaklarında da fuko akımları sözkonusudur, yüksek frekenslı alan eritilecek metalik malzemelerde fuko akımları oluşturur ve kısa zamanda metali eritecek ısı ortaya çıkar.