Sodyum asetat deneyi
Sıcak buz diye isimlendirilen sodyum asetat ın kristalleşme deneyine uzun zamandır merak etmişimdir. Biraz araştırdıktan sonra ufak bir meblaya temin ettğim ”sodyum asetat trihidrat” kimyasalı ile deneyi yapmaya başladım… Fakat ilk denememde yarım litrelik suya eklediğim 100 gr. civarındaki asetat kristalleşmedi… Bir bilene sorduğumda iyice suya doyurmam gerektiğini öğrendim. Fakat az (100 gr.) asetatım kalmıştı. Bu sefer daha az suya (damacana suyu) beherde ısıtarak ilave ettim ama ne kadar koyduysam bi türlü doymadı. Sonradan keşke daha az su koysaydım dedim ama iş işten geçmişti… Yakın zamanlarda 250 gr. sodyum asetat temin ettim.
Sizce bu deneyin gerçekleşmeme nedeni nedir?
Bu sefer musluk suyu ile denemeyi düşünüyorum(İstanbulda oturuyorum)
Sizce kullandığım suyun etkeni var mıdır?
Aslında ; İşin temel prensibi tamamen çözünme ve çözelti olgusu. Videoda sıcak su içerisinde doygun çözelti hazırlanıyor. Örneğin 80 C sıcaklıkta 30 gr sodyum asetat çözülüyor diyelim. 40 gr koyduğun zaman 30’u çözülüp 10’u kalacaktır. Bu sıcak sıvıdan bardağa bir miktar koyuyorsun fakat içerisinde katı olmamalı. Sonra buzdolabına koyup soğutunca (ki buzdolapları ortalama +2 ile 4 derece arasında soğutma sağlar) sodyum asetatın sudaki çözünürlüğü azalacaktır. Az önce 80 C’de 30 gr çözülürken şimdi çok daha az miktarda çözülmektedir. Fakat katılaşmak için gereken yüzey olmadığından çözelti doygun değil aşırı doygun durumdadır ve bardağın yüzeyindeki bir çatlak ya da videodaki gibi parmağın kıvrımlarında bile hemen uygun kristal düzeye geçmektedir. Parmakla dokunmak yerine sıvı içerisinde bir katı kristalide atsan yine aynı sonuç olacaktır.
Sodyum asetat nereden bulunur ?
İpucu : Baharatçıdan alacağınız sirke ruhu(asetik asit)
ve bakkaldan alacağınız sodyum bı karbonatı karıstırarak elde edilebilir.